کتابِ ماه مه در سال ۲۰۲۰ «خانه‌ی سیاهان» به قلم محمد حیاوی و ترجمه‌ی علی حسین‌نژاد است. این کتاب در سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹)، در ۱۸۴ صفحه، توسط نشر مهری در لندن منتشر شده است. 

​

​

زیباترین توصیف را نویسنده‌ی اندیشمند از رمانش کرده آنجا که در پشت جلد کتابش نوشته: «متنی از نوعی دیگر که یکی از جسورترین شکل‌ها در رابطه با پیکر مادی (بدن فیزیکی) و ارتباطش با هوس (تمایل عاطفی) و خرد (اندیشه) را ترسیم می‌کند... و نداشتن و کمبود را با داشتن همه چیز پیوند می‌زند». واقعا متنی از نوعی دیگر با شمول و جامعیتی کم مانند است که همه چیز جامعه‌های ما و انسان‌هایش را از پیکر فیزیکی‌شان تا عواطف، اخلاق، فرهنگ، سنت، مذهب، تحمیل‌ها و حاکمیت فکری، مذهبی، سیاسی، اجتماعی، طبقاتی و اقتصادی را در ارتباطی ارگانیک با هم دیده و قرار می‌دهد و با ژرف‌اندیشی روانشناسانه و جامعه‌شناسانه، از انسان و جامعه‌ی عراق به‌ویژه در سی سال اخیر تصویری واقع‌بینانه‌ی شگفت‌انگیز و چاره جویانه برای هم‌میهنان عراقیش و نیز برای من و مای ایرانی با توجه به مشترکات و فرق‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، حکومتی، طبقاتی، مذهبی، نژادی و زبانی بین عراق و ایران این دو کشور جنگ‌زده و ارتجاع‌زده، از جامعه‌ی ایران نیز ترسیم می‌کند و یا به عبارتی دیگر فیلمی زیبا، عمیق و انگیزنده را از این‌همه زمینه‌ها و موضوعات در زمین ذهن همه‌ی ما و ضمیر و حافظه‌ی تاریخی‌مان سناریونویسی و کارگردانی می‌کند، عواطف انسانی عاشقانه‌مان را با دردهایمان و درد و رنج دو ملتمان و خیال‌هایمان و آرزوهایمان در حالت زخمی و بیهوشی تاریخی و اجتماعیمان را با واقعیت‌های پیرامونمان پیوند می‌زند و در پایان داستان قطره‌های اشکمان را به ره آورد خوانش صفحاتش هدیه‌ی دجله و کارون می‌کند تا بهم پیوستگی‌شان در خلیج را در کتاب درد مشترکمان آذین کتاب‌های تاریخمان سازد و به نوشته‌ی خود نویسنده در مورد رمانش: «سرانجام، شوک پایانی سرسخت و بیرحم همچون فریادی پرطنین و پنهان، ما را در برابر پرسش شوک‌آور دیگری قرار دهد: آیا مرزی بین بی‌رحمی و جنون هست؟»... و من پاسخ می‌دهم که هر دو یکی است و حاکمانمان اساسا هیچ «مرزی» را به رسمیت نمی‌شناسند؛ و در مورد تعبیر «شوک پایانی» می‌افزایم: اما در عین حال، کتاب، پایانی امیدبخش با پیروزی محتوم عشق و زندگی را نوید می‌‌دهد که نویسنده دفتر رمانش را با آن امید و نوید و با تکرار واژه‌ی آشنای «نترس» بسته است تا درها و چشم‌انداز‌های آینده را باز نگهدارد و نفی ترس را برای یاران برخاسته‌ی دست به دست هم و راهی مقصد زندگی، بیاموزد؛ آن‌گونه که در تخته سفید خیابان‌های ایران سالیان است نقش بسته: «نترسید، نترسید، ما همه باهم هستیم».

علی حسین نژاد (مترجم)