شهر از نو

شهر از نو: شهرها با کدام روایت از پس فاجعه برمی‌آیند کتابی خوش‌خوان از مجموعه‌ کتاب‌های «روایت و شهرسازی» نشر اطراف است که شاید این روزها بهتر از هر کتابی به کار ما بیاید. مقاومت شهرها و ساکنان‌شان در برابر فاجعه‌های گوناگون طبیعی و انسانی، فارغ از شهری که در آن زندگی می‌کنیم، برای تک‌تک ما تبدیل به موضوعی شخصی شده است. مرزهای دنیای انسان امروز از سر دیوار خانه‌‌اش عبور کرده و کوچه و محله و شهر و کشورش را زیر پا گذاشته. جنگ، حمله‌های تروریستی، زلزله‌، آتش‌سوزی‌های خانمان‌برانداز و رخدادهای آزاردهنده‌ و تکان‌دهنده‌‌ی دیگر به شکل تروماهای جمعی تجربه می‌شوند. گویی همه‌ی ما در تاب‌آوری شهرهای دیگر و ساکنان‌شان محکی به شهر و دیار خودمان می‌زنیم و پا‌به‌پای مردم دیگر برای سرِپا نگه‌داشتن شهر تلاش می‌کنیم.

 

این‌که در طول تاریخ چگونه شهرهای فاجعه‌دیده دوباره سرپا شده‌اند، تروماهای طبیعی و انسانی را تاب‌ آورده‌اند و بر اساس چه روایت یا روایت‌هایی بازسازی شده‌اند، موضوع اصلی مقاله‌های شهر از نو است. بازسازی در و دیوار و خانه‌ و مغازه‌ی شهرهای فاجعه‌دیده همیشه التیامی بر زخم ساکنان شهر نیست. بازسازی مؤثر علاوه بر توجه به زمان، سرعت و نوع بازسازی و ایجاد بستر یادآوری، سوگواری و بزرگداشت برای بازماندگان و عوامل مهم دیگری که در کتاب شهر از نو به آن‌ها اشاره شده، نیازمند انتخاب روایتی درست و هوشمندانه است. بازسازی همواره بر اساس یک یا چند روایت از گذشته، حال یا آینده‌ی شهرها ممکن می‌شود. به همین دلیل در مقاله‌های کتاب شهر از نو مسائل مربوط به منشاء روایت‌ها، معیار انتخاب روایت مناسب برای بازسازی هر شهر و پیامدهای انتخاب‌های‌ سنجیده یا نامناسب، با موشکافی و دقت بررسی شده است.